در راستای تحقق آموزة فوق، باشد که تلاش حاضر بتواند به گرانیگاهی قابل اتکاء و الگودهنده در مقیاس ملّی، برای مطالعاتی نظیر خویش بدل شود. چه، اگر بر این باوریم که بر یکایک مردم این سرزمین، بایسته است تا در بالندگی، بزرگداشت، بزرگی، بلندا و والایی آیین، بینش، کیش، فرهنگ، دانش، ناسوت و کارنامة پارینة این مرز و بوم و آنچه بدو بستگی دارد، سخت بکوشند؛ پس باید بیشینة تلاش خود را به کار بریم تا ضوابط و معیارهایی شفاف، کارساز، انعطاف­پذیر و عملی، دست­کم برای پایش و ارزشیابی طرح­های مدیریت منابع طبیعی و آبخیزها ارایه دهیم؛ هرچند که می‌پذیریم، هنوز در مفهوم پایداری، اشتراکِ نظرِ غالبی پدیدار نشده است[1] و بنابراین انتظار می­رود که کماکان کندوکاوی ژرفتر در این حوزه، بدان سان که می‌سزد، بایسته و ناگزیر باشد. افزون بر آن، از این واقعیت مهم هم غفلت نمی­کنیم که صرف تعیین و معرفی معیارها و شاخص­های پایداری و ضوابط پایش طرح­های مربوطه، به تنهایی توانایی ایجاد ثبات و پایداری در زیست­محیط کشور را نخواهد داشت و بایسته است که به موازات این تلاش سزاوار و شایسته در دیگر حوزه­های مورد نیاز هم کوشش­های متناسب، درخور و هماهنگ با روح توسعة پایدار شکل گرفته و به پیش رود؛ به عنوان مثال، بسیاری از اطلاعات پایه و نقشه‌های مادرِ مورد نیاز در امر تدوین برنامه‌ریزی­های درازمدّت توسعة کشور، هنوز آفریده نشده است؛ از جمله کماکان نمی‌دانیم که از مجموع 524/81 میلیون هکتار سرزمینهای دارای توان تولیدی کشور (که در موجودیت همین رقم هم شک و تردیدهای فراوان وجود دارد!)، چند هکتار توان تولیدی زیاد، متوسط یا کم دارند (مخدوم، 1380)[2]؛ نمی‌دانیم کدام بخش از سرزمین­های کشور، حساسیت بیشتری نسبت به فرآیندهای بیابان‌زایی دارند؛ نمی­دانیم چه سطحی از جنگل­های کشورمان تخریب شده است[3]؛ نمی‌دانیم کدام بخش از آبخیزهای مملکت، بیشترین مسئولیت را در سیلخیزی دارند؛ نمی‌دانیم برای مهار روند شتابندة فرسایش آبی و بادی، کدام مناطق و با چه روش­هایی در اولویت سرمایه‌گذاری قرار دارند؛ نمی‌دانیم پهنه‌بندی تعیین کاربری آرمانی از سرزمین کدام است؛ نمی‌دانیم مساحت درست و دقیق زیست‌‌اقلیم­های کشور چقدر است و البته نمی‌دانیم شاخص­های زیست‌محیطی مورد نیاز برای ارزیابی درجة پایداری جنگل­ها، مراتع و بیابان­های ما چیست[4] و ...